Trong cuộc sống, việc đưa ra quyết định có thể dễ dàng đối với một số người, nhưng lại là một quá trình cân nhắc kỹ lưỡng đối với những người khác. Bất kể bạn thuộc nhóm nào, ký ức về quá khứ có lẽ đóng vai trò lớn hơn trong tương lai của bạn hơn bạn nghĩ. Việc học hỏi từ những sai lầm trước đây hay những trải nghiệm đau thương không chỉ là lý do duy nhất. Khả năng hồi tưởng và dựng lại những sự kiện quá khứ để hình dung về tương lai tiềm năng là một đặc điểm quan trọng của não bộ, được biết đến với cái tên Mental Time Travel (tạm dịch là “du hành tâm trí”), có thể giúp chúng ta đưa ra quyết định tốt hơn.
Mental Time Travel là gì?
Mental Time Travel là khái niệm được sử dụng trong các lĩnh vực như tâm lý học và thần kinh học, mô tả khả năng của con người trong việc nhớ lại và tái tạo lại các sự kiện quá khứ, cũng như hình dung về cách các tình huống và sự kiện có thể diễn ra trong tương lai. Một số học giả cho rằng, mục đích chính của việc có ký ức về quá khứ là để “cung cấp thông tin từ quá khứ như là khung sườn cho tương lai”.
Nghiên cứu cho thấy, du hành tâm trí cũng được mô tả như một kỹ năng sống còn, cho phép chúng ta suy nghĩ và lập kế hoạch cho các sự kiện tương lai giả định. Khả năng này giúp chúng ta tạo ra một câu chuyện trong đầu về một tình huống không thực sự diễn ra, từ đó giúp đưa ra quyết định.
Ứng dụng du hành tâm trí khi ra quyết định
Jane McGonigal, Tiến sĩ, một nhà tương lai học, nhà nghiên cứu, tác giả, và nhà thiết kế game thực tế ảo, trong cuốn sách của mình vào năm 2022, đã giải thích cách sử dụng du hành tâm trí như một công cụ trong quá trình ra quyết định. Theo bà, du hành tâm trí không phải là cách để thoát khỏi thực tại hay mơ mộng, mà là “một cách kết nối bản thân hiện tại với những gì bạn có thể thực sự cảm nhận và làm trong tương lai”.
Bài tập du hành tâm trí
Dưới đây là một số bài tập được McGonigal đề xuất trong cuốn sách “Imaginable” để thử nghiệm du hành thời gian tinh thần:
Cấp độ 1: Dành 30 giây để tưởng tượng về việc thức dậy vào sáng hôm sau, và trả lời các câu hỏi về không gian, người đánh thức bạn, ánh sáng, trạng thái cảm xúc, và hành động đầu tiên khi thức dậy.
Cấp độ 2: Tưởng tượng bản thân thức dậy sau một năm nữa, và trả lời các câu hỏi tương tự về sự thay đổi trong môi trường, thói quen buổi sáng, và tâm trạng.
Cấp độ 3: Cuối cùng, hãy tưởng tượng về bản thân thức dậy 10 năm trong tương lai, và mô tả cảm giác, môi trường xung quanh, kế hoạch cho ngày mới, và những thay đổi về bản thân.
Du hành tâm trí không chỉ là một phương pháp giúp chúng ta đối mặt với những thách thức mới một cách linh hoạt mà còn là cách để chúng ta tạo ra các kịch bản tương lai tiềm năng, trở thành những ký ức mới mà não bộ có thể tham khảo và đối chiếu trong tương lai. Những “cảm giác trước” này có thể giúp chúng ta quyết định liệu có nên thay đổi hành động hiện tại để làm cho tương lai này trở nên khả thi hơn hay không. Du hành tâm trí là một công cụ mạnh mẽ, không chỉ giúp chúng ta đối phó với các cám dỗ ngắn hạn nhưng còn hỗ trợ chúng ta hướng tới mục tiêu dài hạn quan trọng nhất.
